Verhuis naar Frankrijk: beter weten dan vergeten

Frankrijk spreekt tot de verbeelding: een milder klimaat, prachtige landschappen, een rijk cultureel leven en – voor velen – een betaalbaardere woningmarkt. Steeds meer Belgen kiezen ervoor zich (semi-)permanent in Frankrijk te vestigen, zeker na hun pensionering. Maar wie de grens oversteekt, betreedt niet alleen een ander land, maar ook een ander juridisch en fiscaal kader. Een verhuis naar Frankrijk is dan ook geen administratieve formaliteit, maar een beslissing die u best goed geïnformeerd neemt.

1. Fiscaal wonen in Frankrijk: nieuwe regels, nieuwe gevolgen

België en Frankrijk hebben een dubbelbelastingverdrag, maar dat betekent niet dat u automatisch beschermd bent tegen onaangename verrassingen. Zo worden bepaalde inkomsten, zoals pensioenen of huurinkomsten, anders belast na een verhuis. Frankrijk belast bijvoorbeeld privévastgoed wereldwijd – ook een woning die u aanhoudt in België – via de impôt sur la fortune immobilière (IFI) als uw vermogen boven een bepaalde drempel uitkomt.

Bovendien is sinds 2023 het nieuwe Frans-Belgisch belastingverdrag in werking, dat een aantal spelregels gewijzigd heeft. Zo worden bepaalde pensioenen voortaan uitsluitend in Frankrijk belast, wat gevolgen kan hebben voor uw netto-inkomen.

Meer over de impact van het Frans-Belgisch verdrag op belastingen op inkomsten uit vermogen tijdens deze RFN webinar. 

2. Sociale zekerheid: aansluiting bij het Franse systeem

Wie zich inschrijft als inwoner in Frankrijk, komt in principe onder het Franse sociale zekerheidsstelsel terecht. Dit betekent dat u in Frankrijk uw gezondheidszorg via de sécurité sociale regelt, en meestal ook een aanvullende verzekering (mutuelle) afsluit. Belgische mutualiteiten kunnen vaak tijdelijk nog tussenkomen, maar zijn niet bedoeld voor langdurig verblijf in het buitenland.

Ook uw pensioenrechten worden beïnvloed. Woont u permanent in Frankrijk, dan betaalt u mogelijk bijdragen op Belgische pensioenen aan de Franse sociale zekerheid (CSG/CRDS). Dit is vaak een verrassing voor wie er niet op voorbereid is. In dit artikel leest u tips rond uw pensioen in Frankrijk. 

3. Erfrecht en vermogensplanning: Frans recht is dwingender dan je denkt

Een van de grootste misverstanden bij Belgen die in Frankrijk gaan wonen, betreft het erfrecht. Hoewel u onder bepaalde voorwaarden nog het Belgisch erfrecht kunt laten gelden via een rechtskeuze, blijft het Franse fiscale recht van toepassing. En dat kan flink verschillen, vooral als het gaat om niet-verwante erfgenamen of stiefkinderen, die in Frankrijk zwaar belast worden.

4. Praktische valkuilen bij aankoop of vestiging

De aankoop van een woning in Frankrijk verloopt volgens andere regels dan in België. De rol van de notaris is anders, er zijn vaak meerdere stappen en belastingen (zoals de taxe foncière en taxe d’habitation) die u niet mag vergeten. Ook moet u rekening houden met een vaak tragere administratieve afhandeling.

Als u zich officieel in Frankrijk vestigt, moet u ook uw Belgische hoofdverblijf uitschrijven en u inschrijven bij de Franse gemeente. Vergeet niet uw rijbewijs en wagenpapieren aan te passen aan de Franse regelgeving.

Conclusie: informeer vóór u verhuist

Een verhuis naar Frankrijk kan een nieuwe levenskwaliteit betekenen, maar vergt een doordachte voorbereiding. Fiscale gevolgen, sociale zekerheid, erfrecht en praktische administratie: het zijn allemaal onderdelen van een puzzel die u best volledig legt vóór u uw koffers pakt. Bij RFN kan u een voorafgaande fiscale analyse laten uitvoeren, zeker als u meerdere inkomstenbronnen of vastgoed bezit en u informeren over eventuele sociale bijdragen op pensioenen.

Beter weten dan vergeten is dus geen loze spreuk, maar een essentiële houding voor wie met een gerust hart wil genieten van het Franse leven.